O FESTIWALU
Modernizm ma wiele twarzy i wcieleń, bogatą historię i silny wpływ na współczesność. Od kilku lat dyskutowany jest znacznie szerzej, w niektórych środowiskach stał się nawet modny, choć – jak to bywa w przypadku mód – zainteresowanie nim jest tyle intensywne, co powierzchowne. Przez jednych nadal jest więc odsądzany od czci i wiary, przez innych traktowany jak obiekt bezrefleksyjnego kultu. Bez wątpienia był rewolucją w kształtowaniu przestrzeni i środowiska codziennego życia, choć wydaje się, że, w powszechnej świadomości, przewrót ten nie został jeszcze do końca intelektualnie i społecznie „przetrawiony”. Bo czy dokonania dwudziestowiecznego modernizmu są dobrze poznane i zrozumiane? Na ile powszechna wiedza przekracza znajomość kilku ikonicznych nazwisk i budynków, cytatów lub bon motów powiązanych z modernizmem? Przeciętny odbiorca doświadczający przestrzeni ukształtowanej przez myśl modernistyczną zasługuje, by otrzymać na jej temat jak najwięcej atrakcyjnie i przystępnie podanej wiedzy. Dostarczy jej „Nowy plan” – coroczny festiwal poświęcony modernistycznej architekturze, urbanistyce i sztuce organizowany wspólnie przez poznański oddział SARP oraz Inicjatywę „Centrum Otwarte”.
„Nowy plan” przeznaczony jest zarówno dla specjalistów, entuzjastów, jak i laików. Ma zamiar skupiać się za każdym razem na innym zagadnieniu, zjawisku, okresie lub twórcach architektury modernistycznej. Lokując się w Poznaniu ma ambicje podkreślenia roli modernizmu w rozwoju powojennego miasta, ale chce także sięgać dalej – umieszczając wątki lokalne w szerokim, ogólnopolskim lub światowym kontekście.
ARCHITEKTURA NA WIARE
Kościoły wybudowane w Polsce po wojnie to fascynujący temat. Po pierwsze, są wyrazem
połączenia wielu wieków tradycji z nowoczesnością. Po drugie, ich projektowanie stanowiło swoiste
laboratorium dla architektów. Wypracowywali nowe rozwiązania i formy dla budynków stawianych
dotąd w oparciu o utrwalone i nacechowane symbolicznie schematy. Po trzecie, architektura
sakralna była „wentylem” dla projektantów tworzących powtarzalne osiedla i bloki. Wreszcie, po
czwarte, budowanie świątyń było także przejawem sprzeciwu wobec obowiązującego systemu
politycznego i ekonomicznego (choć już w latach 80. Państwo wydawało wręcz hurtowo zgody na
ich budowę). Nie było drugiej dziedziny architektury, która – na tak wielką skalę – miałaby
mecenasa innego niż Państwo. Nie było też innych obiektów stawianych z tak silnym oddolnym
społecznym wsparciem, zarówno w formie pracy, jak i finansów.
Jakie są zatem poznańskie realizacje sakralne okresu, w którym dominującą rolę odgrywał modernizm? Które z nich są najciekawsze i dobrze znoszą próbę czasu? Czym różnią się projekty z końca lat 60. od tych realizowanych dwie dekady później? Jak architekci stosowali się do nowych, posoborowych zaleceń kościoła w kwestii nowych świątyń? Jak przebiegała budowa? Jakimi fortelami trzeba było posługiwać się, by „przechytrzyć” władze niechętne naporowi sakralnej architektury Wreszcie, czy dziś liczba kościołów w mieście odpowiada współczesnym potrzebom? Może jest ich za dużo? Które są zbyt pokaźne? Czy uda się utrzymać je w dobrym stanie technicznym? Jakie może być drugie życie niektórych kościołów?
Na te i wiele innych pytań postaramy się odpowiedzieć w siódmej edycji festiwalu „Nowy plan” przyglądając się z bliska świątyniom wyselekcjonowanym ze względu na jakość architektury, wielkość, autora projektu lub czas powstania. Sprawdzimy, co myślą o tych formach i ich utrzymaniu proboszczowie, jakimi uczuciami darzą „swoje” świątynie wierni. Wreszcie, last but not least, na ile modernizm wpłynął na kształtowanie tych obiektów, a na ile są one do niego w kontrze.
PROGRAM FESTIWALU
.png)
ORGANIZATORZY
Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Poznań (SARP/o. Poznań) to organizacja o wieloletniej tradycji zrzeszająca architektów oraz osoby związane z architekturą. Tworzą ją ludzie w różnym wieku, o rozmaitych poglądach i doświadczeniach. Założeniem SARP jest dbałość o ład przestrzenny i jakość architektury powstającej wokół nas. SARP to także organizacja animująca wydarzenia kulturalno-oświatowe związane z promocją dobrej architektury, a także tworząca warunki dla rozwoju twórczości architektonicznej i jej ochrony.
„Centrum Otwarte” to inicjatywa, której celem są długotrwałe przemiany poznańskiej przestrzeni publicznej, ze szczególnym uwzględnieniem centrum miasta. To forum spotkań i wymiany myśli oraz doświadczeń dostępnych dla zróżnicowanych środowisk; ideowa kontynuacja dokonań Poznań Design Festiwal oraz nieformalnej inicjatywy „Otwarte” która działała w mieście w latach 2012-15. „CO” to zaczyn miejskiego think tanku, platforma spotkań, wymiany myśli, idei i rozwiązań, dzięki którym uda wypracować się innowacyjne działania z zakresu architektury, designu i urbanistyki.
Punkt Wspólny (wcześniej: grupa nieformalna Punkt Wspólny) zajmuje się innowacyjnymi praktykami artystyczo-społecznymi na terenie miasta Poznania, promuje młodą sztukę i przedsięwzięcia lokalnych artystów, projektantów oraz poszukuje nowych form edukacji kulturalnej.
W skład Stowarzyszenia wchodzą artyści, badacze, miejscy aktywiści, graficy, architekci, producenci
oraz animatorzy kultury.
kontakt
W czym możemy pomóc?
Stowarzyszenie Architektów Polskich o. Poznań ul. Stary Rynek 56 61-772 Poznań email: wspolpraca.sarppoznan@gmail.com
Centrum otwarte ul. Masztalarska 8, II piętro (w Estrada Poznańska) email: biuro@centrumotwarte.pl
